Projenin temel amacı, Yükseköğretimdeki öğrencilerin insan hakları temelinde olmak üzere engellilik ve engelli hakları, engelli mevzuatı, istihdam olanakları, iş ve sosyal güvenlik mevzuatı, vergi mevzuatı, ayırımcılıktan koruyan idare ve ceza hukuku kapsamındaki yasal düzenlemeler, temel iletişim, işaret dili eğitimleri, alt yazılı iletişim teknikleri, empati, beden dili, karşılaştırmalı engelli mevzuatı ve uygulamaları gibi konuları içeren bir müfredatı oluşturmaktır. Ayrıca bu müfredatla engelli bireylerle ilgili farkındalığı arttırmak önemsenmektedir.
Proje kapsamında hazırlanan eğitim müfredatının temel modülleri uzaktan eğitim modülü kapsamına da alınarak, müfredat kapsamındaki bilgilere erişilebilirlik artırılacaktır. Ayrıca engelli ve engelli olmayan bireylerin birbirlerini daha iyi anlayarak, birbirleriyle olan sosyal uyumunun ve iletişiminin güçlenmesini sağlamak, engellilerin haklarına saygı göstererek uyum içerisinde yaşamaları, engellilerin sosyal yaşama entegrasyonu, toplumun engelli ve engelli haklarıyla ilgili farkındalık düzeylerinin geliştirilmesi öncelikli olacaktır. Hazırlanacak müfredatın temel faydalarından biri de, engelli olmayan öğrencilerin engellilik, engelli hakları ve engelli mevzuatı hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır.
Proje kapsamında öncelikle anket uygulanacak hedef kitleyi temsil eden katılımcılar, Gaziantep Üniversitesi ve projenin diğer stratejik ortakları olan Uludağ Üniversitesi, Polonya AHE ve Yunanistan Thessaly Üniversitesi’nin engelli ve engelli olmayan öğrencileridir. Katılımcı olarak öngördüğümüz sayı, proje yürütücüsü Üniversiteden ve projenin stratejik ortağı olan Üniversitelerden ortalama 500 kişi olarak planlanmıştır. Proje koordinatörü Gaziantep Üniversitesi ve stratejik ortaklar tarafından projenin yaygınlaştırılması için çalıştay, konferans, sempozyum vb. faaliyetler gerçekleştirilecektir. Bu faaliyetlerin katılımcıları engellilik ve engelli hakları ile ilgili çalışmalar yürüten kamu ve özel kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinden yazılı olarak talep edilecektir. Gaziantep ilinin savaş mağduru engelli Suriyeli mültecilerin yoğun olarak bulunduğu bir şehir olması sebebiyle proje katılımcıları içerisinde, üniversitelerde projenin pilot olarak uygulanacağı bölüm ve departmanlardaki mülteci öğrenciler de olacaktır. Ulusötesi toplantılara katılacak proje ortakları temsilcileri, birimlerden elde edecek verileri, ulusötesi katılımcılarla tartışabilecek ve değerlendirebilecek donanımda, engelliler alanında çalışma yapmış, eğitim konusunda deneyimli olan ve kurum temsilcisi ya da kurum yetkilisi tarafından yetkilendirilmiş kişiler olacaktır. Çoğaltıcı etkinliğe katılacak kişilerin profili, ulusal ve uluslararası katılımcılar olacaktır. Bu katılımcılar, proje kapsamında oluşturulacak fikri çıktılardan doğrudan yararlanıcı olacak ve/veya yaygınlaştırmada destek olabilecek kamu ve özel sektör kurum temsilcileri, Gaziantep ve Bursa Barosu Engelli Komisyonu üyeleri, Gaziantep ve Bursa Tabipler Odası üyeleri, uzmanlar, eğitmenler, araştırmacılar, öğreticiler, diğer üniversiteden gelecek öğrenciler, akademisyenler ve personellerdir. Yaygınlaştırma ve tanıtım faaliyetlerine katılacak katılımcıların profili, koordinatör ve ortak ülkelerdeki projenin hedef kitlesi olan öğrenci, personel ve akademisyenlerdir. Çoğaltıcı etkinlik dışında gerçekleştirilecek tanıtım ve yaygınlaştırma kapsamındaki etkinliklere katılacak katılımcıların profili ise, kamu ve özel sektör ile sivil toplum alanında hak temelli ve engelliler ve eğitim alanında çalışan katılımcılar ile Yükseköğretim Kurulu’na bağlı diğer üniversiteler ve bu üniversitelerde bulunan engelli birimlerinden katılımcılardır.
Proje kapsamındaki faaliyetler;
1. Kurum içi hedef kitleye yönelik farkındalık arttırma ve değerlendirme toplantıları ve kurum dışı çoğaltıcı etkinlik dışında yapılacak yaygınlaştırma toplantıları,
2. Engellilerle ilgili gerekli hukuki düzenlemelerin yapılmasına yönelik politika reformuna destek önerisi sunulması,
3. Anket çalışmaları sonucunda hazırlanacak bilimsel yayınların bu alanda çalışma yapanlar tarafından da referans kaynak olmasının sağlanması,
4. IO1 kapsamında yapılacak anketlerin etik kurul onayları resmi olarak alınacak ve anketlerin akademik düzeyde geçerlilik ve güvenilirliğinin arttırılması,
5. Analiz sonuçlarının rapor/kitapçık haline getirilmesi,
6. Koordinatör ve ortak üniversiteler işbirliğiyle, bu konuda çalışan akademisyenlerin görüş ve önerilerini almak için elektronik ortamda formal ve sanal bir bilgi paylaşım platformu oluşturulması,
7. Proje kapsamında hazırlanacak müfredatın içeriği proje faaliyetleri arasında yer alan çalıştaylar kapsamında ve çalıştay katılımcıları ile nihai olarak belirlenecektir.
8. Proje kapsamında hazırlanacak müfredat çalışmasında koordinatör ve ortak ülkelerdeki akademisyenlerden de görüş alma adına yapılacak formal ve sanal bilgi platformu oluşturulması,
9. Oluşturulacak müfredatın bir bölümünün, uzaktan eğitim yoluyla öğrenciler için açık eğitim kaynağı haline getirilmesi,
10. Ortaklarla yüz yüze yapılacak görüşmelerle eğitimlerin başında ve sonunda yapılacak değerlendirme anketleri ile hedef çıktılarına ulaşılabilirlik düzeyinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi,
11. Çoğaltıcı etkinlikler aynı zamanda yerel ve ulusal karar alıcılara yönelik yükseköğretim düzeyinde politika önerme amacı da taşıdığından proje kapsamında önemli 2 faaliyet olacaktır.
12. Projenin IO1, IO2 ve IO3 fikri çıktılarıyla üniversitemiz bünyesindeki diğer fakültelerde, meslek yüksekokullarında ve/veya diğer üniversitelerde ve ortak ülkelerde yaygınlaştırılmasının sağlanması,
13. Müfredat ve analiz çalışmasının associated partners aracılığıyla toplumla paylaşılması,
14. Yaygınlaştırma faaliyeti olarak sosyal medya araçları oluşturulacaktır.
15. Gaziantep Üniversitesi tarafından proje sonucunda bir öneri metni hazırlanarak, politika reformuna destek düzeyinde yerel ve ulusal karar alıcılar ile paylaşılması planlanmaktadır.
Projeye yönelik olarak ana kütleyi temsil edebilecek uygun örneklem aralıkları seçilecektir. Proje yükseköğretim öğrencilerine yönelik bir müfredat oluşturmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda projenin başlangıcında, yükseköğretim öğrencilerinin engellilik ve engelli hakları konularında bilgi ve farkındalık seviyelerini ölçmeye ve müfredatın içeriği bakımından önemli görülen hususlarda veri toplamaya yönelik anket çalışması yapılacaktır. Bu anket çalışmasının sonucunda elde edilen bilgi ve veriler bilimsel metodlarla analiz edilecektir. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi için proje ortaklarıyla toplantılar düzenlenecektir. Proje sonucuyla oluşan müfredat Gaziantep Üniversitesi’nde Hukuk Fakültesi ve Tıp Fakültesi’nin ders programlarına dersler ve uygulamalar olarak eklenecektir. Böylece Gaziantep Üniversitesi öğrencilerinin katılımcı, interaktif, insan hakları bakış açısına sahip ve uygulamalı olarak engellilik, engelli hakları ve engelli mevzuatı eğitimi almaları sağlanacaktır. Proje stratejik ortaklarının ve Gaziantep Üniversitesi’nin diğer fakültelerine engelli müfredatının uygulanması sağlanacaktır. Konuya ilişkin politika uygulayıcıları, eğitim ile ilgili doğrudan ve dolaylı bakanlıklar, engelli hakları ile ilgili düzenlemeleri hazırlayan ilgili Bakanlıklar yükseköğretime ilişkin kurumlarla gerekli işbirliklerinin yapılması, sonuçların tartışılması ve verilerin paylaşılması mümkün olacaktır.
Çoğaltıcı etkinlik ve yaygınlaştırma faaliyetlerinden elde edilecek çıktıların araştırmalarda yararlanılan kaynak haline gelmesine çalışılacaktır. Proje kapsamında yapılan araştırmalardan elde edilen veriler bilimsel temelde analiz metotları ile analiz edilerek, yorumlanacak ve yayınlanacaktır. Bu yayınların referans kaynak olması ve akademik literatüre katkıda bulunması sağlanacaktır. Proje sonucunda hazırlanan müfredat, Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Tıp Fakültesi’nin ders kataloğuna ders olarak eklenecektir. Böylece Gaziantep Üniversitesi öğrencilerinin toplumsal sorunların çözümüne yönelik katılımcılıklarının arttırılması konusunda teorik ve uygulamalı dersler almaları sağlanacaktır. Hazırlanan müfredatın daha sonra stratejik ortaklarımız olan Üniversitelerin ders kataloglarına da dahil edilmesi tavsiye edilecektir. Projeye dâhil olan tüm ortakların engellilik ve engelli hakları konusundaki akademik ders içerik çalışmalarının benzer şekilde uygulanmasına ve bu şekilde projenin çıktılarının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesi hedeflenmektedir. Proje kapsamında yürütülen tüm faaliyetlerin temel etkisi konuya ilişkin politika geliştiricisi ve uygulayıcılarına, ilgili Bakanlıklara, yükseköğretim üst kurulu ve diğer yükseköğretim kurumlarına engellilik ve engelli haklarının daha farklı ele alınmasına ilişkin rehber ve referans bilgileri hazırlamak ve öneriler içeren raporları sunmaktır. Projenin ulusal etkisi, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile yapılacak görüşmelere bağlı olarak, projenin temel çıktısı olan müfredatın, diğer yükseköğretim kurumlarında da yaygınlaştırılmasına ve azami sayıda yükseköğretim kurumunda uygulanmasına çalışılacaktır. Proje konusunu oluşturan müfredatın içeriği olan engellilik ve engelli hakları evrensel bir içerik taşımaktadır. Söz konusu müfredat sadece yerel değil tüm dünya ülkeleri için bir ihtiyaç niteliğindedir. Engellilere yönelik hak temelli olmayan ve ayrımcılık niteliği taşıyan tutumlar ile bugün dünyanın her yerinde karşılaşılmaktadır. Bu çerçevede hazırlanan projenin çıktısı olan müfredat evrensel nitelik taşımaktadır. Bir diğer çıktı olan kitap ve benzeri yayınların ve proje kapsamında gerçekleştirilen diğer bilimsel çalışmaların sonuçlarının uluslararası alanda kullanılabilmesi için tüm veriler konuyla ilgilenenler ile paylaşılacaktır.
Proje süresi sona erdikten sonra da fikri çıktıların kullanımı ve yaygınlaştırılması ve sürdürülebilirliğinin koordinatörü Gaziantep Üniversitesi olacaktır. Gaziantep Üniversitesi, proje kapsamında hazırlanan ders müfredatının diğer Üniversitelerin ders kataloglarına yerleştirilmesi ve içeriğinin geliştirilmesi konusunda yönlendirmeler yapacaktır. Bu konuda güncel gelişmelere bağlı olarak yapılan düzenlemeler Yükseköğretim Kurulu’na politika önerisi olarak sunulacaktır. Projenin sürdürülebilir kılınması için proje tamamlandıktan sonra proje konusu ile bağlantılı olacak şekilde yeni projelerin hazırlanmasına çalışılacaktır. Daha sonraki süreçte, Türkiye Barolar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Barolar ve Tabip Odaları ile diğer ilgili meslek odalarının eğitim birimlerinde müfredat tanıtımları yapılarak, kendi bünyelerinde meslek içi eğitim programlarının yeniden düzenlenmesinde katkı sağlanacaktır. Ulusötesi stratejik ortaklarımız olan üniversitelerin engelli birimleri aracılığı ile müfredattan elde edilen çıktılar uluslar arası platformda üniversitelerin web sayfalarında yayınlanacaktır.